Drobniczka Heterandria formosa
(Przedruk elektroniczny za zgodą PZA z czasopisma "Akwarium"
nr 1/90)
Tomasz Wilanowski
Do rodzaju Heterandria należą
obecnie dwa gatunki wyróżniające się z rodziny piękniczkowatych (Poeciliidae)
- H. formosa i H. bimaculata. Heterandria bimaculata
pochodzi z Ameryki Środkowej, występuje w wodach do wysokości 2500 m n.p.m.
Nie bardzo zasługuje ona na nazywanie drobniczką - samiec dorasta do 4 cm,
samica do 9 cm. Właściwą drobniczką jest H. formosa. W starszej
literaturze jest ona określona jako drobniczka jednodniówka. Jest to
najmniejsza ryba akwariowa i jedna z najmniejszych ryb, a zarazem i kręgowców
świata. Samiec dorasta do 2 cm, samica do 3,5 cm. Nie jest bardzo kolorowa,
jednak jej ubarwienie jest dość interesujące. Barwa podstawowa ciała jest
brunatnawo-żółtawa. Przez całą długość ciała, od oka do środka nasady
płetwy ogonowej, ciągnie się czarny pas, powyżej którego, na tułowiu,
znajduje się kilka (zazwyczaj 6-8) poprzecznych prążków, które ze wzrostem
ryby stają się coraz mniej widoczne. Płetwa ogonowa jest przeźroczysta. U
nasady płetwy grzbietowej znajduje się czarna plamka, z przodu biało obrzeżona.
Powyżej niej na płetwie grzbietowej jest czerwona plamka. Płetwa odbytowa
samicy jest podobnie ubarwiona, z tym, że u niej czerwień plamki na płetwie
jest słabiej widoczna. Płetwa odbytowa samca jest przekształcona w długie
gonopodium. Płetwy parzyste małe i przeźroczyste, słabo widoczne. Głowa mała,
otwór gębowy górny, oczy z białymi tęczówkami i czarnymi źrenicami,
brzuch jasny. Jak widać z powyższego opisu, ubarwienie drobniczki nie jest
ubogie, ale ze względu na rozmiary rybki trzeba się jej dobrze przypatrzyć,
aby dostrzec wszystkie szczegóły.
Drobniczka pochodzi z południowych stanów USA, od Karoliny Południowej do
Florydy. Do Europy sprowadzono ją po raz pierwszy w 1912 roku. W akwarium
drobniczka wymaga temperatury wody 20-23°C (minimalna 18°C). Nie ma szczególnych
wymagań co do odczynu i twardości wody. Swoje drobniczki trzymam w akwarium o
wymiarach 45 x 25 cm, a więc o pojemności blisko 34 litrów, które oświetlam
dwoma świetlówkami po 8 W każda. Obsadę roślinną stanowią: żabienica
delikatna (Echinodorus tenellus), mikrozorium oskrzydlone (Microsorium
pteropus), krynia tajlandzka (Crinum thaianum), gałęzatka (Cladophora
sp.) i wgłębka wodna (Riccia fluitans). Swoje drobniczki trzymam
osobno, bez towarzystwa innych ryb, choć nie jest to konieczne, albowiem
drobniczka jest rybą zgodną i bez problemów współżyje z rybami innych
gatunków. Pomimo niewielkich rozmiarów, nie jest płochliwa, także bez trudu
można ją obserwować. Jest bardzo ruchliwa, lecz nie pływa szybko, raczej
statecznie przemieszcza się. Je wszystko, chętnie konsumuje zarówno żywy
zooplankton, jak i glony, nie przepada za pokarmami suchymi.
Jak wszystkie piękniczkowate, drobniczka jest jajożyworodna.
Jednorazowe zapłodnienie starcza na wiele porodów. W odróżnieniu od pozostałych
piękniczkowatych, plama ciążowa, występująca zwykle u nasady płetwy
odbytowej, jest u tej ryby widoczna bardzo słabo lub wcale, toteż o ciąży może
świadczyć jedynie powiększony brzuch. Poród u tej ryby rozciąga się na 3
do 6 dni; samica rodzi dziennie 1-3 młode, łącznie 10 do 25 sztuk. Rodzice
nie zjadają swego potomstwa, toteż można je bez obawy pozostawiać z nimi we
wspólnym zbiorniku. Wykarmienie narybku nie stanowi problemu, gdyż zjada on chętnie
glony nitkowate, larwy oczlików, drobne wioślarki (np. Bosmina) itp. Młode
mają długość kilku milimetrów i wyróżniają się tym, że powyżej
poziomego czarnego pasa na tułowiu mają bardzo wyraźne, czarne poprzeczne prążki,
dużo ciemniejsze niż u ryb dorosłych. Brak kanibalizmu jest rzeczą
niezmiernie wygodną - można dzięki temu trzymać w jednym zbiorniku obok
siebie kilka pokoleń drobniczek, co bardzo ułatwia hodowlę.
Recenzował: dr Henryk Jakubowski
"Akwarium" 1/90