Nowe zwierzęta w naszych akwariach
(Przedruk elektroniczny za zgodą PZA z czasopisma
"Akwarium"
nr. 6/89)
Od pewnego czasu w sklepach
zoologicznych, zwłaszcza większych miast, obserwowałem pojawienie się nie spotykanych
dotąd zwierząt wodnych. Jako nowości są one dość drogie, lecz ich biologia, sposób
życia, poruszania stę, a także egzotyczna oryginalność są tym, co autentycznie
fascynuje hodowców. Często zwierzęta te wcześniej już znalazły zastosowanie w
naukowych laboratoriach, gdzie służyły człowiekowi. Jednakże nie doczekały się
jeszcze opracowania w polskojęzycznej literaturze fachowej, choć są coraz. częściej
obiektem hodowli amatorskich. Niniejszym staram się wypełnić tą lukę.
Krewetki słodkowodne. Leander
spec.
Dane taksonomiczne: rodzina Palaemonidae, podrząd pływające Natantia, rząd skorupiaki
dziesięcionogie Decapoda.
Ojczyzna: ciepłe wody Azji, Dymorfizm płciowy: dorosłe krewetki osiągają długość
ciała dochodzącą nawet do 7--8 cm, zaś dojrzałość płciową osiągają okazy
wielkości 3,5--4 cm. Samce są masywniej zbudowane, posiadają wyraźnie dłuższe anteny
czuciowe. U dorosłych samic nie złożone jeszcze jaja prześwitują zielono na grzbiecie
tuż za głową w okolicy serca. Złożone jaja samice przechowują w utworzonej przez
podgięte odnóża "kieszeni" pod odwłokiem.
H o d o w l a: można prowadzić ją w ogrzewanym (20-25°C), zarośniętym roślinami
wodnymi i posiadającym kryjówki akwarium, obsadzonym małymi i średniej wielkości, nie
agresywnymi, spokojnymi rybami.
R o z r ó d: po złożeniu, jaja przechowywane są w "kieszeni" utworzonej
przez podgięte odnóża samicy, przez okres 3-5 tygodni. W tym czasie są przez samice
chronione i przepłukiwane wodą. Po tym okresie wykluwają się larwy wypływające
spomiędzy odnóży i rozpoczynające samodzielne życie jako organizmy planktonowe. Przed
tym jednak ryby należy odłowić, albowiem nawet nieduże i spokojne, nadzwyczaj chętnie
polują na larwy i wyjadają je.
K a r m i e n i e: drobno przesianym planktonem, pierwotniakami Protozoa ze szczególnym
uwzględnieniem pantofelków Paramaecium, drobnymi glonami, wrotkami Rotatoria, nicieniami
mikro Anquillula, larwami solowca Artemia. Tak żywione krewetki bardzo szybko rosną.
Prócz wyżej wymienionych, pokarmem ich mogą być wszelkie stosowane w żywieniu innych
zwierząt wodnych pasze, zarówno żywe: rureczniki Tubifex, wazonkowce Enchytraeus, larwy
komarów Culicidae (w tym wodzień Chaoborus=Corethra), owadów z rodziny ochotkowatych
Chironomidae = Tendipedae, rozwielitki, wioślarki Bosminidae, Daphnidae, za wyjątkiem
suszonych, pływających po powierzchni wody, i inne karmy sztuczne, tonące, a także
drobno siekane, surowe i sparzone, dżdżownice Lumbricidae, drobno siekane chude mięso
wołowe, skrobane serce wołowe, cielęce, wątroba.
Krewetki są zwierzętami długowiecznymi, odpornymi na choroby, rodzaje wody i wahania
jej temperatury. Poza ozdobą, spełniają pożyteczną rolę służby sanitarnej w
akwarium: zjadają rozkładające się szczątki roślin i ewentualnie śnięte ryby.
Dzięki przejrzystości swego ciała skorupiaki te doskonale nadają się do prowadzenia
obserwacji działania ich narządów wewnętrznych. Parka krewetek jest oryginalnym
urozmaiceniem pielęgnowanych w akwarium zwierząt wodnych i podobnie, jak osiągalne w
sklepach zoologicznych afrykańskie żabki szponiaste i śpiewające Xenopus i
Hymenochirus, są mało wymagającymi podopiecznymi, godnymi polecenia do wszystkich
typów akwariów: domowych, szkolnych, ozdobnych, środowiskowych (biotopowych),
przeznaczonych wyłącznie dla nich, lub też jako uzupełnienie akwariów z rybami.
Żaby Szponiaste Platana Xenopus
laevis
Pochodzą z Afryki południowej. Są najpospolitszym gatunkiem a zarazem największymi z
żab szponiastych, hodowanymi w akwariach. Dorastają do 10 cm. Ubarwione są skromnie z
dominującą barwą oliwkowobrązową. Hodować należy je w średniej wielkości basenie,
obsadzonym roślinami wodnymi, posiadającym pływającą wyspę z kory. Temperatura wody
winna wynosić 20-25°C, a jej poziom 20-30cm. Większe egzemplarze żab niszczą,
niestety, rośliny, ale młode można hodować w akwarium ogólnym, z rybami. Dorosłe
osobniki znoszą czasowe obniżenie temperatury wody nawet do 15-10°C.
Rozród uwarunkowany jest ich pobudzeniem, które następuje po okresie pory suchej.
Pozoruje się ją przez obniżenie poziomu wody do ok. 5 cm na okres 6--9 tygodni, po czym
napełnia się zbiornik wodą o temperaturze ok. 15°C do wysokości 25-30 cm,
umieszczając drobnolistne rośliny wodne (Elodea, Fontinalis, Limnophila, Myriophyllum,
Peplis etc), na których zostanie złożony skrzek. Ryby należy odłowić. Larwy
wykluwają się po 3 dniach.
Żywienie kijanek planktonem roślinnym z dodatkiem pantofelków Paramaecium. Należy
zapewnić odpowiednią ilość tlenu napowietrzając wodę, dokonywać codziennej jej
wymiany na świeżą (ok. 1/3 objętości basenu) o tych samych parametrach. Temperatura
wody nie powinna spadać poniżej 20°C. Dalsze żywienie jak stosowane w hodowli krewetek
Leander, więc larwy mączniaka Tenebris, kawałki mięsa, serca, wątroby, śledziony.
Żabki śpiewające Hymenochirus
sp.
Pochodzą z Afryki południowej. Najczęściej hodowanymi gatunkami są H. boettegeri oraz
H. curtipes.
Rozróżnienie ich jest trudne. Dorastają do 5-7 cm. Hodować je należy w średniej
wielkości basenie, obsadzonym roślinami wodnymi, zawierającymi wodę o temperaturze
18-25°C, o wysokości 30-40 cm. Można z powodzeniem hodować je w akwarium z rybami; nie
wymagają wychodzenia na ląd, nie kopią w podłożu i nie niszczą roślin - całe swe
życie spędzają w wodzie.
Rozród ich warunkowany jest pobudzeniem przez stworzenie im warunków panujących w porze
deszczowej, kiedy to żabki przystępują do godów. Pozoruje się ją kilkutygodniową
hodowlą żab w zbiorniku, wypełnionym do wysokości 5 cm starą wodą. Następnie
należy podnieść jej poziom przez stopniowe dopełnianie świeżą wodą do wysokości
35-40 cm przy zachowaniu temperatury 25°C. zachowując obfite przewietrzanie wody i
dbając o urozmaicone żywienie pary rozpłodowej. Samce w okresie godowym wydają
głośne, wibrujące dźwięki. Nocą samica składa kilkaset galaretowatych jaj,
zapładnianych od razu przez samca. Larwy wykluwają się po 3 dniach; należy przed tym
usunąć ryby, dla których są one doskonałym pokarmem. Żywią się drobno przesianym
planktonem z dodatkiem pantofelków Paramacecium. W tym czasie należy zapewnić
odpowiednie ogrzewanie (25°C) i przewietrzanie wody, a także codzienną jej wymianę na
świeżą o tych samych parametrach. Larwy - kijanki stopniowo przekształcają się w
młode żabki. Temperatura wody nie powinna spadać poniżej 20°C. Dalsze żywienie jak
krewetek Leander. Podczas wychowu należy sortować młodzież według wzrostu,
zapewniając wszystkim osobnikom populacji obfitość i urozmaicenie pokarmu.
Na podstawie DATZ
opracował: Andrzej Kruszewicz
"Akwarium" 6/89