|
|
Mieczyk Hellera Xiphophorus helleri (Heckel, 1948)
(Przedruk elektroniczny za zgodą PZA z czasopisma "Akwarium" nr.
1/89)
Czerwone odmiany mieczyków
L. Wischnath i M.K. Meyer
(Berlin Zachodni)
Od 1979 roku znana jest czerwona i plamista odmiana
Xiphophorus helleri z Rio Playa Vincente, w meksykańskim stanie Oaxaca, w pobliżu
małego miasteczka Playa Vincenta. W Meksyku w listopadzie 1979 r. znaleziono pod mostem
liczne skupisko zielonych, plamistych mieczyków i złowiono przedstawicieli czerwonych i
nakrapianych gatunków. Były to wyłącznie samce. Rzeka Rio Playa Vincente (w tym czasie
trwa okres suszy) ma ok. 50 m szerokości i 0,5-2 m głębokości, jest dopływem rzeki
Palaloapan. Płynąca szybko woda jest krystalicznie czysta. Dno składa się z
gruboziarnistego żwiru.
Parametry wody określono wtedy następująco: pH 7,5, twardość węglanowa 4°n,
twardość całkowita 6°n, tlen 21 mg/l, azotyny 0 mg/l, temperatura 29°C.
Podstawową barwą ryb u obojga płci jest silna czerwień. Szczególnie czerwień ta
uwidacznia się poprzez środkowy, poprzeczny, jeszcze czerwieńszy, słabo jednak
dostrzegalny pasek. Płetwy grzbietowe są jasnożółte i mają jasnoczerwone nakrapiane
punkty. Powyżej pasa środkowego, od grzbietu ku tyłowi, znajdują się czarne plamy i
punkciki po obydwu stronach ciała. Na ogół końcowa, 1/3 część ciała, nie posiada
plam. Poniżej skrzeli mieczyki są jasnoszare lub białe. U samców ubarwienie obejmuje
również gonopodium.
Za płetwami brzusznymi rozpoczyna się głęboka czerń, która u dołu stanowi okolenie
miecza. Słabszą czernią oznaczone jest górne obramowanie' miecza. Także brzegi nasady
płetw ogonowych są na czarno obramowane. Płetwa ogonowa jest jasnoczerwona. Te
wspaniałe "helleri" osiągają wielkość 10-12 cm. U samców jeszcze dodatkowo
6-8 cm długości miecza.
W czasie hodowli w akwarium okazało się, że potomstwo czerwonoplamistego samczyka i
zielonoplamistej samiczki na ogół było zielone i plamiste. Tylko niektóre ryby po
kilku dniach życia miały kolor pomarańczowy.
Znacznie później otrzymaliśmy mieczyki plamiste "normalnej barwy", bez
udziału czerwieni, ale w następnych miotach były też ryby koloru czerwonego. Na ogół
zabarwienie i pojawienie się plam zauważa się po 4-6 tygodniach życia. Należy
przyjąć, że młode czerwone ryby mają mniejszą szansę przetrwania, gdyż ze względu
na swój rzucający się w oczy wygląd mogą się stać ofiarami różnych wrogów.
W listopadzie 1980 r. w Rio Atojac zauważono także czerwone i plamiste Xiphophorus
helleri. Złapano wtedy kilka par tych ryb. Ta populacja była koloru pomarańczowego i
miała mało plam i punktów znajdujących się na plecach i po bokach ciała aż do linii
środkowej. Złapane ryby miały długość od ok. 10 cm (samica) do ok. 18 cm (samiec).
Obserwowano tę populację w Veracruz przy starym dopływie Rio Atojac, w rzece przy Finca
Anita. Stan wody wynosił 40-50 cm. Rzeczka była bardzo obrośnięta i posiadała
dużo alg. W Rio Atojac populacja ta żyła obok dzikiej odmiany Xiphophorus
helleri,
populacji zielonej razem z populacją czerwoną z Xiphophorus variatus; Meck 1904, i
Xiphophorus andersi, Meyer i Schartl 1980.
Czerwone, ale bez plam, Xiphophorus helleri z Rio Atojac posiadają silniejsze
pomarańczowe zabarwienie powyżej jasnoczerwonej linii środkowej po obydwu stronach na
grzbiecie ciała. Poniżej linii środkowej te mieczyki są także koloru pomarańczowego.
Tą samą barwę posiadają płetwy brzuszne. Koloru niebieskiego i turkusowego są dolne,
tylne partie ciała. Samiec mieczyka posiada barwę żółcieni cytrynowej lub turkusową
z czesnym brzegiem. Obydwie płci dochodzą do wielkości 8-10 cm.
Wszystkie trzy wymienione populacje Xiphophorus helleri, jak na ogół większość
populacji tego typu osiągaj dojrzałość płciową po roku życia. Z początku nie
podejrzewa się te młode stworzenia, że otrzymają tak wspaniałe kolory. W pierwszych
miesiącach życia mają matowe, słabo pomarańczowe zabarwienie. W akwarium czerwone
mieczyki są stworzeniami bez większych potrzeb. Dla prawidłowego rozwoju wymagają one
jednak większych akwariów. W Rio Atojac zanotowano w listopadzie 1980 r. następujące
parametry wody pH 7,5, twardość węglanowa 8°n, twardość całkowita 12°n, tlen 18
mg/l, azotyny 0 mg/l, temperatura 26°C.
We wszystkich biotopach, w których żyją Xiphophorus helleri zauważono od czasu do
czasu plamistą odmianę tych zwierząt. (Patrz zdjęcie "Aquaria" 1 /73).
"Akwarium" 1/89
|
|
