Tekst źródłowy strony Peter Simon Pallas

[[Grafika:Pallas Peter Simon 1741-1811.png|thumb|right|200px|Peter Simon von Pallas]]

'''Peter Simon von Pallas''' (ur. 22 września 1741 w Berlinie, zm. 8 września 1811 w Berlinie) – [[zoolog]] i [[botanik]] niemiecki, działający głównie w Rosji.

Ojciec jego był lekarzem w Berlinie. Studiował w Halle i Getyndze medycynę i nauki biologiczne. Następnie udał się do [[Lejda|Lejdy]], gdzie powierzono mu uporządkowanie gabinetu [[historia naturalna|historii naturalnej]] władcy [[Holandia|Holandii]]. W rezultacie tej pracy opisał kilkanaście nowych gatunków kręgowców. Później pracował nad zbiorami zoologicznymi w [[Anglia|Anglii]]. Badania te przyniosły mu europejską sławę. Planowana wyprawa badawcza do [[Afryka|Afryki]] południowej i [[Indie Zachodnie|Indii Zachodnich]] nie doszła jednak do skutku, gdy ojciec wezwał go do powrotu do Berlina.

Jako wybitnego uczonego [[Katarzyna II Wielka]] zaprosiła go w [[1767]] do Rosji; został członkiem-korespondentem [[Rosyjska Akademia Nauk|Rosyjskiej Akademii Nauk]] w Petersburgu, a w 1768 – profesorem [[Uniwersytet Petersburski|Uniwersytetu Petersburskiego]]. W latach 1768-1774 przedsięwziął, z polecenia Rosyjskiej akademii Nauk trudną i niebezpieczną wyprawę do obszarów [[Ural]]u, stepów orenburskich i kirgiskich oraz [[Syberia|Syberii]]: [[Ałtaj]], okolice [[Kiachty]], aż po Zabajkale i górny bieg [[Amur (rzeka)|Amuru]]. Droga powrotna wiodła przez [[Krasnojarsk]], [[Tomsk]], [[Tara|Tarę]], [[Uralsk]] i stepy nadwołżańskie. 

W roku 1777 został członkiem komisji, mającej dokonać pomiarów obszaru Rosji. W tym też czasie jego zainteresowania naukowe przesunęły się w kierunku botaniki. W 1785 został członkiem zwyczajnym [[Rosyjska Akademia Nauk|Rosyjskiej Akademii Nauk]] w Petersburgu, zaś w 1787 został mianowany historiografem [[Kolegium Admiralicji]]. 

W latach 1793-1794 badał tereny południowej [[Ukraina|Ukrainy]] i [[Krym]]u. Otrzymał rozległe dobra na południowym [[Krym]]ie i od 1796 przebywał w [[Symferopol]]u; jednak wszedł w konflikt z miejscowymi [[Tatarzy Krymscy|Tatarami]], opuścił Rosję i osiadł w Berlinie, którego [[Uniwersytet Humboldta w Berlinie|uniwersytetowi]] ofiarował część swych zbiorów.

Był jednym z najwybitniejszych podróżników-naturalistów XVIII wieku. Prowadził badania geograficzne, geologiczne, paleontologiczne, zoologiczne i etnologiczne. Zebrał wielkie i o ogromnym znaczeniu naukowym kolekcje botaniczne, geologiczne i zoologiczne, które stały się podwaliną zbiorów biologicznych Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu.

Na jego cześć nazwano szereg gatunków zwierząt, a także grupę meteorytów – [[pallasyty]].

'''Napisał''': 
*''Elenchus Zoophytorum'', Haag 1766; 
*''Spicilegia zoologica'', Berlin 1767-1780; 
*''Reise durch verschiedene Provinzen des Russischen Reichs in den Jahren 1768-1774'', 3 t., Petersburg 1771-1776; 
*''Sammlung historischen Nachrichten über die mongolischen Völkerschaften'', 2 t., Petersburg 1776-1801; 
*''Novae species quadrupedum e glirium ordine'', 1778; 
*''Bemerkungen auf einer Reise in die südlische Statthalterschaften des Russichen Reichs in den Jahren 1793-1794'', 2 t., 1797-1801; 
*''Icones insectarum praecipue Russia Sibiriaque peculiarum'', 2 cz. Erlangen 1781-1783 ''Flora rossica'', 2 t., 1784-1788 (dzieło nie ukończone); 
*''Linguarum totius orbis vocabularia comparativa'', 2 t., Petersburg 1787-1789; 
*''Species Astragalorum'', 13 zesz., Leipzig 1800-1804; 
*''Tableau physique et topogaphique de la Tauride'', Petersburg 1795;
*''Fauna asiato-rossica'', t. 1, 1811; 
*Współpracował również z czasopismami naukowymi.


[[Kategoria:Ludzie]]


 źródło: artykuł [http://pl.wikipedia.org/wiki/Peter_Simon_Pallas] w Wikipedii, licencja: [[GNU FDL]], autorzy: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Peter_Simon_Pallas&action=history]